Suchość w ustach, większe ryzyko chorób przyzębia, dziąseł i próchnicy zębów to niejedyny skutek cukrzycy w jamie ustnej. Dlatego tak ważne jest odpowiednie zadbanie o jej higienę.
Cukrzyca wpływa praktycznie na funkcjonowanie całego organizmu, w tym jamy ustnej. Niestety u diabetyków występuje większe ryzyko chorób przyzębia i próchnicy zębów niż osób z odpowiednim poziomem glukozy we krwi.
Cukrzyca a zdrowe zęby i dziąsła
W przypadku cukrzycy i problemów z jamą ustną mówi się o błędnym kole, ponieważ wysoki poziom cukru we krwi może być zarówno przyczyną złego stanu jamy ustnej, jak i jego konsekwencją. Osłabiony układ odpornościowy z powodu hiperglikemii sprawia, że bakterie w jamie ustnej mają wymarzone środowiska do namnażania się, a co za tym idzie – do powodowania chorób zębów (próchnica) i dziąseł (stany zapalne, paradontoza). Hiperglikemia osłabia też naczynia krwionośne, co wpływa na nieprawidłowe ukrwienie dziąseł, czego konsekwencją może być większa podatność na choroby przyzębia. Z kolei powstające w wyniku ataku bakterii stany zapalne powodują wzrost insulinooporności. Stan zapalny przyzębia, czyli paradontoza, jest bardzo groźna dla zdrowia: może prowadzić do zawału serca. Badania wykazują nawet 3-krotnie większe ryzyko zgonu na zawał serca u diabetyków z paradontozą od tych, którzy ustrzegli się tej choroby dziąseł.
Innym częstym problemem, z którym zmagają się diabetycy, jest suchość w jamie ustnej w wyniku mniejszego wydzielania śliny. To z kolei naraża na infekcje i utrudnia gojenie wszelkich owrzodzeń. Diabetycy są też bardziej podatni na kandydozę jamy ustnej. Grzybica rozwija się przy zbyt wysokim poziomie glukozy w ślinie u osób z niewystarczająco kontrolowaną cukrzycą, zwłaszcza przy częstym przyjmowaniu antybiotyków.
Choć wszystko to brzmi jak zapowiedź nieuchronnej katastrofy, to mając świadomość różnego rodzaju ryzyka, można mu zapobiegać: odpowiednią higieną i regularnymi kontrolami stomatologicznymi.
Profilaktyka to podstawa
Kluczowa w profilaktyce jest higiena jamy ustnej, czyli prawidłowe, co najmniej 2 razy w ciągu doby mycie zębów. Z uwagi na osłabione dziąsła diabetycy powinni stosować miękkie lub średnio twarde szczoteczki i oczywiście pasty do zębów bez cukru (trzeba koniecznie uważać w przypadku produktów dla dzieci). Ważna jest również zawartość fluoru, który wzmacnia zęby.
Przy myciu zębów warto zwrócić uwagę na skuteczność szczoteczek elektrycznych tradycyjnych i sonicznych. Główka dobrej szczoteczki rotacyjnej osiąga ok. 7 tys. obrotów na minutę i nawet 20-50 tys./min w ruchu pulsacyjnym. Dla porównania: szczoteczki manualne pozwalają na wykonanie w ciągu 60 sekund zaledwie ok. 300 ruchów. Dobra szczoteczka soniczna wykonuje ok. 30-50 tys. ruchów wymiatających na minutę oraz do 96 tys. drgań. Jej dwuminutowe stosowanie odpowiada pod względem liczby ruchów czyszczących standardowemu miesięcznemu korzystaniu ze szczoteczki tradycyjnej. W profilaktyce to ma znaczenie!
Przestrzenie między zębami należy czyścić nicią dentystyczną i ewentualnie irygatorem, którego strumień wody wypłukuje zawartość z kieszonek zębowych. Jako ostatni etap mycia zębów wskazany jest płyn do płukania jamy ustnej, który działa bakteriobójczo. Wizyta w gabinecie stomatologicznym co najmniej raz na pół roku pozwoli zachować kontrolę nad ewentualnymi infekcjami, a profesjonalne czyszczenie zębów u stomatologa, w tym scaling i piaskowanie, są skutecznym orężem w walce z bakteriami i zapaleniem dziąseł. Oczywiście przy tym wszystkim, jak zwykle, konieczne jest picie odpowiedniej ilości wody (ok. 2 litrów na dobę) oraz utrzymywanie zdrowej diety, bogatej w błonnik.